Sữa đậu nành (đậu tương) thật quá quen thuộc với mọi người rồi đúng không? Với mình, đây là một thức uống tuổi thơ bởi hồi đó không sẵn sữa hay nhiều loại đồ uống tiện lợi như bây giờ nên mẹ thường tự nấu sữa đậu nành cho cả nhà, vừa ngon – bổ – rẻ. Mẹ mình kể rằng một thời bà ngoại cũng đã nuôi lớn cả nhà bằng nghề làm đậu nên hồi nhỏ mẹ, các bác, các cậu cũng đã uống sữa đậu nành thay nước suốt. Đến giờ mỗi khi về, mẹ lại để dành cho mình vài cân đậu tương quê giống cũ hạt nhỏ để làm sữa đậu nành cho bọn trẻ con. Khi các loại đậu nành biến đổi gen (gmo) mới nhan nhản trên thị trường vì giá rẻ thì loại đậu thuần chủng này trở thành hàng quý hiếm rồi. Nếu bạn uống thử sữa đậu nành đóng hộp công nghiệp hay sữa đậu nành mà mùi hương nhân tạo đậm đặc thì đa phần là làm từ loại đậu biến đổi gen nhé vì nó vốn thật nhạt nhẽo. Và để vị giác của bọn trẻ không bị thứ nước nhân tạo giở ẹc kia đánh lừa, mình lại chăm chỉ tự làm sữa đậu nành với tất cả kí ức vui vẻ, sự trân trọng thực phẩm tự nhiên và tâm thế nuôi dưỡng cơ thể từ bên trong.
Thông tin dinh dưỡng của đậu nành hay sữa đậu nành đã có quá nhiều tài liệu nói đến, bạn có thể tự kiểm chứng. Theo mình, đây là nguồn sữa thực vật rất thơm ngon, dễ uống, hàm lượng can xi, vitamin B, omega 3 và sắt cao, chứa lượng đạm thực vật dễ hấp thu và có thể uống được quanh năm. Chỉ lưu ý: mình không uống sữa đậu nành khi bụng đói hoặc nên uống ít nhất 2 tiếng trước giờ đi ngủ nhé!
Ứng dụng của sữa đậu nành rất phong phú. Bạn có thể dùng để pha cùng cà phê nếu không uống sữa bò, xay sinh tố, ngâm ngũ cốc ăn liền, làm các loại bánh, sốt, mayonnaise chay… Bã đậu nành bạn đừng bỏ đi phí nhé! Tớ sẽ giữ lại làm tempeh hoặc chả chay cũng rất ngon, nếu không bạn vùi vào đất để bón cây cho cây vui khoẻ!
Sữa đậu nành
Dụng cụ
- Bát to để ngâm đậu
- Máy xay
- Túi/ Khăn lọc sữa
- Thìa & cup đong
- Nồi đế dày
- Chai thuỷ tinh nắp kín, tiệt trùng
- Hộp thuỷ tinh đựng tempeh
Nguyên liệu
- 1 cup đậu tương ta thuần chủng hạt nhỏ (khoảng 180g)
- 1,2 lít nước lọc + nước để ngâm đậu
- 30 g lạc rang, xát vỏ
- 1 nắm lá nếp, rửa sạch
- Thêm đường mía thô/ đường dừa/ đường thốt nốt… để làm ngọt (tuỳ ý)
Hướng dẫn
- Rửa sạch đậu tương, ngâm đậu ngập nước trong bát to khoảng 12 tiếng. Lưu ý: hạt đậu nở gấp 3 lần sau khi ngâm, bạn nên duy trì nước luôn ngập đậu. Việc ngâm đậu là cần thiết để trung hoà axit phytic trong đậu, giúp đễ tiêu hoá đậu hơn. Ngoài ra, bước ngâm này cũng giúp sữa sánh mịn hơn.
- Xả sạch nước ngâm, để đậu vào rổ thoáng cho ráo nước.
- Từ đây có 2 cách làm tiếp theo:
- Thứ nhất: Lọc trước khi đun. Cách này nhanh và phổ biến nhưng sữa sẽ thanh nhẹ hơn so với cách thứ 2
- Cho đậu vào máy xay cùng 1 lít nước, lạc rang. Xay nhuyễn hỗn hợp trong 2 – 3 phút.
- Đổ hỗn hợp vào túi lọc. Thêm khoảng 200 ml nước để tráng hết hạt đậu trong máy.
- Vắt kiệt nước đậu nành vào nồi. Đun sôi sữa ít nhất trong 5 phút. Thêm lá nếp khi bắt đầu sôi. Bạn nhớ canh chừng không cho sữa sôi trào ra bếp.
- Để nguội, thêm ngọt tuỳ ý.
- Rót sữa đậu nành vào chai. Giữ lạnh
- Thứ hai: Lọc sau khi đun để tận dụng bã làm tempeh. Sữa thu được sánh mượt hơn so với cách thứ nhất.
- Xay nhuyễn đậu tương, lạc cùng 1,2 lít nước trong 2 – 3 phút (tuỳ công suất máy xay).
- Đun sôi hỗn hợp cùng lá nếp trong ít nhất 5 phút. Để nguội sữa.
- Đổ hỗn hợp vào túi lọc. Vắt kiệt nước đậu. Thêm ngọt tuỳ ý. Để riêng bã làm tempeh.
- Rót sữa đậu nành vào chai. Giữ lạnh.
Lưu ý
- Để thay đổi vị cho sữa đậu nành, bạn có thể xay cùng các loại đậu khác (đậu xanh/ đậu đen/ đậu đỏ…) kê, ngô, yến mạch, vừng rang…
- Sau khi tắt bếp, bạn nhớ hớt bỏ lớp bọt trắng nổi phía trên.
- Để lấy bã đậu làm tempeh bạn có thể tuỳ ý bóc hoặc không bóc vỏ hạt đậu tương sau khi ngâm.